Hayat; belirsizliklerle, engel ve tehlikelerle dolu inişli çıkışlı, düzlü yokuşlu, engebeli, uçurumlu, virajlı bir yoldur ve bu yolda insanın önüne çok sayıda seçenek çıkmaktadır. Vahyin temel işlevi, hangi yolun nereye çıkacağını göstermektir. Kur’an’da Allah rızasına, ebedî başarı ve mutluluğa çıkan doğru yol tüm netliğiyle tanımlanmış; insanı felâket ve şekavete götüren yollara dikkat çekilmiştir. Çeşitli sebeplerle Hakk’ın yolundan çıkan veya yola mesafeli duran insanların ‘yola gelip yolu salimen kat edebilmesi’ için hem ‘yol’un sağladığı imkân ve nimetlerin insanlara tattırılması hem de saptırıcı etkenlerin ortadan kaldırılması gerekmektedir.
Birkaç asırdır ümmet-i Muhammed’in sadece ‘öteki’nin aydınlanmasına ve gelişmesine bağlanamayacak ciddi bir buhran yaşadığı gözlemlenmekte hatta bu gerileme ve çöküşten hâşâ İslâmiyet sorumlu tutulabilmektedir. Bu kriz; başta dinî bilimler olmak üzere hemen bütün sosyal bilimleri ilgilendiren karmaşık, derin, ciddi bir sorundur. Söz konusu krizin sadece itikat, ahkâm ve ahlâk açısından değil, bilim ve siyaset açısından da enine boyuna işlenmesi, idealist, romantik, savunmacı, bahaneci yaklaşımlarla değil gerçekçi, tarafsız, nesnel ve cesaretli bir dille tetkik ve tahlil edilmesi gerekmektedir. Bu çalışma ‘istikamet krizimize’ bir giriş kabul edilirse mutlu oluruz.