İÜ. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nde yer alan Tanpınar Arşivi çalışmalarımızın sonucunda hazırladığımız eleştirel basımlar dizisinin ilki, güzel bir rastlantıyla Huzur’un yayımlanışının 75 yılına tesadüf etti. Bu edisyona, 1948’deki tefrikasıyla, 1949’daki ilk basımı karşılaştırmalı olarak sunduğumuz özel bir tasarımın yanı sıra, Huzur’un zengin arka planını verecek açıklamalı notlar ve sözlük ekledik. Huzur’un yaşandığı zamanların İstanbul’unun fotoğrafları ve mekânlarının çizimlerini Tanpınar’ın “Bu r

Muʿtezile’nin “Usûl-i Hamse” olarak formüle ettiği doktrin ve bu temelde ileri sürdüğü görüşler, kelâm düşüncesinin diyalektiğinde esaslı bir etkiye sahip olmuş ve klasik kelâm tartışmalarının merkezini teşkil etmiştir. Bunun bir sonucu olarak Muʿtezile, karşıt söylem çevrelerinde yoğun bir atıf ve eleştiriye muhatap olmuştur. Muʿtezile’ye yönelik atıf ve eleştiri sürecinin özellikle Abbâsî reel politiğinde büyük kırılmalara neden olan Mihne hadisesinin ardından müesses hâle gelen yeni teo-politi

İnsanın geleneksel toplumdan Metaverse’e kadar uzanan süreçte, toplum türleri ve toplumsallaşma biçimleri insanın ve toplumun ihtiyacına göre dönüşmüştür. Şu an dijital dünyanın merkezine doğru ilerlemekteyiz. Teknolojik gelişmeler hız kesmek yerine maymun iştahıyla devam etmektedir. Metaverse ilişkin verilen bilgilerle olup biteni anlamaya çalışmak yüzeysel kalacaktır. Bu yüzden temelinde çalışmanın odak noktası, onun hangi iddia ile ortaya çıktığıdır. Metaverse bir proje mi? Yoksa bir süreç mi? Metaverse

Ahmet Sait Akçay Modern Afrika Edebiyatı çalışmasında, Afrika edebiyatını başlangıcından bu yana en temel eserleriyle tartışmaya açıyor. İlk Afrika metinlerinden günümüze kadar edebiyattaki ana temaları, yönelimleri sorgulayan Akçay, gerek yerli dillerde gerekse Avrupa dillerinde boy veren romanları, öyküleri, şiir seçkilerini ve oyunları çözümlüyor. Christopher Okigbo, Wole Soyinka, Chinua Achebe, Camara Laye, Amos Tutuola, Thomas Mofolo, Mongo Beti, J. P. Clark, Countee Cullen, Flora Nwapa, Ayi Kwei Armah

Bu aç gözlülük böyle devam ettiği sürece bir gün aşklarımız, arkadaşlıklarımız, ıstıraplarımız, acılarımız, hayretlerimiz, şaşkınlıklarımız, yakarışlarımız, umutlarımız, dualarımız, mutluluklarımız da tükenecek. Korkum, işte o zaman şiirin de bitmesi. Şiir yazmaya müsait olmayan bir ekosistemin oluşması ve o ekosistemde tatminsiz, sorumsuz, ne istediğini bilmeyen ve şiire ihtiyacı olmayan küçük küçük tanrıların dolaşması. Son söz olarak genç şairlerden ricam, şiirin minimalist bir sanat olduğunu asla unutma

Poe'yu böyle bir yazıya yöneltenin ne olduğunu şu sözlerinden anlıyoruz: Yazılarından birini son noktaya ulaştıran işlemleri adım adım, ayrıntılı bir şekilde anlatacak -yani anlatabilecek- bir yazarın yazacağı bir dergi yazısının ne denli ilginç olacağını düşünmüşümdür çok defa. Ben böyle bir yazının ortaya çıkmamasından dolayı bir eksiklik içinde olduğumu söyleyebilirim; ama, herhalde, bu eksiklikte, yazarlık gururu diğer nedenlerden daha etkin olmuştur. Mayakovski'nin de bir yazma nedeni vardır. Bu nedeni

Kusurlu Güzellik (Poetik Meseleler), günümüz şiirinin eğilimlerinden hareketle şiirin sabiteleri ve değişkenleri arasındaki farka odaklanarak şiirin meselelerini ele alan eleştirel denemelerden oluşuyor. Mehmet Özger, poetik meseleleri ele alırken kuramsal bakışı ihmal etmeden günümüzde yazılan şiirin problemlerini şiirin imkânı ve sınırları çerçevesinde ayağı yere basan, şiirin kültürel ve politik bağlam karşısındaki konum alışlarını da hesaba katarak poetik meselelere geniş perspektifli bir bakış geliştir

İnsanın insanı pek az dinler hale geldiği bir dünyada, psikoterapi, eşsiz bir insani karşılaşma imkânı sunar. Terapi odası, zamanımızda, pek çok kişinin gerçekten işitildiği tek yer haline gelmiştir. Peki, terapi odası değer-bağımsız bir alan mıdır, yoksa bütün kuramlar gibi modern terapi kuramlarının da berisinde bir kültür ve ideoloji saklamakta mıdır? Terapi : Kültürel bir Eleştiri adlı bu kitabında Prof. Dr. Kemal Sayar, bir şifa yönteminin kültürel çözümlemesini yapıyor. Zamanımız 'psikolojik insan'ın

Bildiğimiz kadarıyla tam bir benzeri olmayan bir kitap yazdık. Bu, ne gençlerin edebî zevklerini geliştirmek amacıyla yazılmış bir ders kitabı ne de ilmî araştırmalarda kullanılan teknikler üzerine bir incelemedir. Bu kitabın (Aristoteles'den Hugh Blair, George Campbell ve Kames'a kadar gelen) şiir sanatı ve retorik kitaplarının, yani edebiyat ve üslup bilgisine dair sistematik incelemelerin veya 'Edebiyat Eleştirisinin İlkeleri' diye adlandırılabilecek kitapların bir devamı olduğu söylenebilir. Ancak biz

Eleştirinin sınırları var mıdır? Edebiyat teorisi ve eleştirisi alanında dünya çapında bir şöhrete sahip olan Rita Felski, Eleştirinin Sınırları başlıklı kitabında eleştirinin sınırlarını sorguluyor. Ancak bunu yaparken kendi deyimiyle eleştiriyi eleştirmeyi değil, yeniden betimlemeyi amaçlıyor. Eleştiri faaliyetine yeni bir bakış açısı öneren ve savunduğu tezleri sağlam argümanlarla destekleyen Felski, bu çalışmasıyla sadece eleştirinin değil modern düşüncenin ve kültürün sınırlarını da sorguluyor. Bu a

Kropotkin ülkemizde siyasi görüşleriyle bilindi, bir anarşist olarak onun siyasi fikirleri biliniyor, tanınıyordu. Ancak bir anarşistin edebiyata dair düşünceleri edebiyatçılar için önemli. Bugün onu yeniden okumanın başka bir değeri var. Kendi sözleriyle etrafımızı çevreleyen ön yargılar ormanına balta vuran bir dâhidir Kropotkin. Anarşistlerin işini tanımlıyor bu sözle ve elinizdeki kitapla edebiyata dair muhteşem bir değerlendirme yapıyor. Rus edebiyatına dair en içeriden, en sahici bilgiler sunuyor. Rus

Tahsin Yücel, temel eleştiri kuramlarının ana çizgilerini rahatlıkla izleyebileceğimiz ve tarihsel bağlamları içine oturtabileceğimiz bir el kitabı sunuyor. İlgili öğretim kurumlarında ders kitabı olmaya aday olan, Eleştiri Kuramları, söylem üzerine söylem´in labirentlerinde yolumuzu bulmamızı sağlayarak temel ipuçlarını ve meraklı okuyucunun sonraki okumaları için başlangıç noktalarını içeriyor.

Eleştiri alanındaki çağdaş ideolojik tartışmayı özellikle klasik dogmatizm ile modern görecelik arasındaki çatışma çerçevesinde sunan Tzvetan Todorov'un Eleştirinin Eleştirisi, çözümleyici yaklaşımını dört eleştiri geleneğinin başlıca temsilcilerine yöneltiyor: Sovyetler Birliği döneminden Rus Biçimcileri (Jakobson, Eyhenbaum, Şklovski, Tinyanov, Tomaşevski, Brik, Propp, vb.) ve Mihail Bahtin; Almanya'dan Alfred Döblin ve Bertolt Brecht; Fransa'dan Jean-Paul Sartre, Maurice Blanchot, Roland Barthes ve Paul

Elinizdeki eser, modern eleştiri kuramlarına dair tarihi/teknik bilgilerden ve her birinin, çoğu modern Türk edebiyatından olmak üzere çeşitli metinler üzerindeki uygulamalardan oluşuyor. Bu bağlamda, size yalnızca bilgi sahibi olmayı değil, ger- çekten anlamayı da vadediyor

Her gün hesaplaşacağız, bazen ben sizin ayağınıza basacağım, bazen siz benim; sürgit bir eleştiri, özeleştiri ortamında adeta ortaklaşa bir fıkracılık modeli oluşturacağız; yani bu iş ciddi, sorumluluğu bu satırların yazarına düştüğü kadar, okuyanlarına da düşüyor; yine yanılmış diye burun kıvırıp, kaytarmaca yok; yazacaksınız, yanılgı nerdedir, doğrusu ne olabilir; tartışacağız, iyisini elbirliğiyle araştıracağız. Hadi, hazır mısınız? Ben hazırım, ne eleştirmekten korkarım, ne eleştirilmekten; üstelik o ço

Tahlil Tahrip İnşa; şiirde değerli olanı bulgulayan, bunu şiire özgü delillerle sunan, klişe olana ise yıkıcı yaklaşan cesur eleştiri yazılarından oluşuyor. Okur bu kitapta sadece şiir eleştirisi değil şairin dünyasına dair şiirden kalkılarak elde edilmiş ilginç psikolojik analizler de bulacak. Fakat Hayriye Ünal kitap boyunca şiiri merkezde tutmaktan hiç vazgeçmiyor. İzlenimle değil, şairin şiire gidiş yollarını dikkatle izleyerek şiirin doğuş yerini keşfediyor Ünal. Böylece şair-okura da bir şiirin nasıl

Yusuf Akçura, yaklaşık bir asır önce, Osmanlı siyasal düşüncesinde başlıca üç eğilim tespit etmiş ve buna üç tarz-ı siyaset adını vermişti. Yaşadığımız yüzyılın başından bakıldığında ise, bir çağdaş üç tarz-ı siyasetin çizgilerinin ayırt edilmeye başlandığı söylenebilir. Fırat Mollaer, Türkiyenin son asrının siyasi eğilimlerini tekno-muhafazakarlık, endişeli kemalizm ve liberal sol olarak tanımlıyor. Türkiye için 20. Yüzyılın başında ortaya çıkan bu üç akım üzerine eleştirel yazılar kaleme alan yazarın bu k

"İşte efendilerim. Türk masal dünyasının büyülü devletleri, sihirli memleketleri, rüya halkı, ya in ya da cin olan teb`ası... Bu cinli perili masal alemi tohumları belki binlerce sene halkın gönlünde, fikirlerinin derinliklerinde yerleşerek çiçekler açmış, şairane meyvalar yetiştirmiştir. Masallar hem eski zamanların dinini ve bu dinlerin nasıl olduklarını, hem de geçmiş zamanlarda yaşayanların edebiyatını, yargılarını, yazılmış tarihden fazla anlatır.

Mehmet Rifat'ın on dört yazar, uzman ve araştırmacının katkılarıyla oluşturduğu Bizim Eleştirmenlerimiz Tanzimat'tan Günümüze Türk dilinde üretim yapmış eleştirmenlerin çalışma yöntemlerini, edebiyat metnine yaklaşım biçimlerini, uygulama tekniklerini, yararlandıkları dünya görüşlerini, başvurdukları temel kavram ve ilkeleri, anlatım özelliklerini betimliyor, yorumluyor, sınıflandırıyor. Gerek eleştiri tarihimizdeki, gerekse günümüzdeki başlıca eleştirel metinlerin içine girerek bu metinleri anlamlandırma