Boğaziçi'ndeki okullardan birinde yatılı okumakta olan Tahsin, kendisine eşek Türk diyen Cemil'e taş atar ve onu yaralar. Okulun öğretmenlerinden Orhan ilk müdahaleden sonra yaralanan çocuğu evlerine götürür. İdealizmle materyalizm arasında bocalayan, milliyetçi bir öğretmen olan Orhan, Mütareke sonrası İstanbul'unun zengin ve yozlaşmış kesimiyle bu olaydan sonra ilişki kurar ve o evdeki Batılı tarzda eğitim almış, kozmopolit düşüncelere sahip Vedia'ya âşık olur. Peyami Safa, yazarlığının zirvesinde olduğu

Siyah Pervaneler, Cingöz ve yardımcısı Necla’nın, yeni döndükleri Amerika’dan, İkinci Dünya Savaşı sonrası İstanbulu’nda işlenen bir cinayeti aydınlatmak için canla başla çalışmalarının hikâye edildiği yakın zamanda keşfedilmiş bir Cingöz Recai macerası. En Son Saat gazetesinde, 19 Temmuz-13 Kasım 1947 tarihleri arasında 97 sayı boyunca tefrika edilen eser, Cingöz Recai kitapları içinde polisiyenin birden fazla alt türünün kullanılması ve Cingöz’ün hiç suç işlemediği bir hikâye olarak hırsızlıktan polisliğe

Bir Akşamdı, gençlik hülyalarının, tecrübe noksanlığının ve hepsinden önemlisi iyi bir aile terbiyesi alamayışın neticesi olarak bilinmeyen ama cazip görünen, zengin bir hayat yaşama hevesi ile kendini baştan aşağı değiştirmek isteyen Meliha'nın romanıdır. Akrabalarından Kamil adlı bir gencin Kafkas cephesinden dönüşünde İzmit'e uğramasıyla hayatı değişen Meliha hasta babasını ve muhitine bir türlü uyum sağlayamamış annesini arkasında bırakarak, Kamil ile birlikte bir gece gizlice İstanbul'a kaçarlar. Bir s

Peyami Safa'nın romancılığının zirvesine çıktığı eserlerinden biri olan Bir Tereddüdün Romanı, I. Dünya Savaşı'ndan sonra inanmakla inkâr, bireysel ve toplumsal temayüller, kendi kendini tahrip aşkı ile yaratıcı hırslar

Ayşe'nin Yıldızı, 10 Temmuz-4 Ekim 1948 tarihleri arasında Gece Postası gazetesinde 89 bölüm hâlinde yayımlanmıştır. İlginç bir yapıya sahip roman, Ayşe'nin kocası Kenan'la başlar. Kenan iş için Ankara'ya giderken yanına Ayşe'yi de

Peyami Safa'ya ilk edebî şöhretini kazandıran Sözde Kızlar romanı; Anadolu'nun muhtelif bölgelerinin İtilaf Devletlerince işgal edildiği Mütareke döneminin bunalımlı günlerinde, Yunan saldırıları sırasında kaybolan

1936 yılında Cumhuriyet gazetesi İsmail Habib, Ali Kami, Ahmet İhsan, Abidin Daver, Murat Sertoğlu, Bahri Turgut, Reşat Nuri gibi yazarları bazısı sonradan kitaplaşarak gezi edebiyatımızın seçkin ürünlerine dönüşecek izlenim ve söyleşilerini yazı dizisi hâlinde hazırlamak üzere memleket içinde ve dışında görevlendirir. Bu isimlerden biri de Türk edebiyatının büyük ismi Peyami Safa'dır. Safa'nın Haziran 1936'da başlayan yolculuğu Avrupa'nın yirminci yüzyıl tarihinde; Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin imzalanmas

Peyami Safa'nın insan ruhunun derinliklerinde dolaştığı Şimşek romanı, yaşanan ruhi gerilimlerin beden üzerindeki somut etkisini mükemmel bir şekilde gösteriyor. Bağlarbaşı'nda misafirlerin bir gün bile eksilmediği büyük ve eski bir köşkte, Müfid çocukluğundan beri dayısı Sacid ile hep aynı çatı altındadır. Müfid da­yısının arkadaşlarından Pervin'le daha yeni evlenmiştir. Evlenmeden önce Sacid'le ilişkisi olan Pervin, her ne kadar evlendikten sonra ilişkisini sonlandırmaya çalışmışsa da Sacid her seferinde

Peyami Safa, 1925 yılında hepsi Orhaniye Matbaası tarafından basılan, “9-14 yaşındaki çocuklar için terbiye ilminin kaidelerine göre” yazılmış çocuk hikâyeleri neşretti. Bu masal ve ahlaki hikâyeler, doğrudan “Sinbad” ve “Alaaddin” gibi Binbir Gece Masalları'yla bu masal külliyatındaki hikâyelerden ilhamla kaleme alınan Avrupa edebiyatındaki “Cléomadès” ve “The Squire's Tale” gibi anlatılardan veya “Barbe Bleue” gibi meşhur Avrupa masallarından esinlenerek uyarlanıp telif edilmiştir. “Çocuklara Hikâyeler” ü

Peyami Safa'nın insanları içinde en sıra dışı karakterlerin yer aldığı Cumbadan Rumbaya romanı; tek düşüncesi, yaşadığı köhne evden ve semtten kurtularak Nişantaşı'nda bir apartman katında oturup, zengin bir koca bulma arzusu taşıyan Karagümrüklü Cemile'yi anlatıyor. Peyami Safa'nın diğer romanlarında da sıklıkla görülen Batılılaşma ve yabancılaşma meselesinin, ilk defa bu romanında toplumun en kenar mahallelerinden birinde yaşayan insanların hayatında bile nasıl değişikliklere ve kırılmalara yol açtığı gös

Cânân, Türk romancılığının zirve ismi Peyami Safa'nın aşk, ihanet ve aile temaları etra­fında ördüğü, okuyucuyu adeta sayfalarında bir uçurumun eşiğine kadar durmaksızın sürüklediği romandır. Sarayda el üstünde tutularak yetiştirildiği için ikbalperest, hırslı, bencil bir insan olan Cânân, zengin olmak ve herkesin kıskandığı biri olmak hevesleriyle ahlak, namus, sevgi, aile gibi değerleri hiçe sayan, insanlarla istediği gibi oynayan bir afettir. Lami ile Bedia, beş yıllık evlidirler, fakat Cânân'la tanıştık

Mahşer, cephede vatanı, milleti uğruna savaşıp gazi olan ve İstanbul'a döndükten sonra kendisini intiharın eşiğinde bulacak kadar hayal kırıklıkları yaşayan Nihat'ın romanıdır. Birinci Dünya Savaşı'nın sebep olduğu çalkantıların, fakirlik ve ruhî bunalımların ferdî ve toplumsal ölçekte yol açtığı ahlakî çöküntüleri, gerçekçi bir atmosfer içinde sunan Peyami Safa, daha romanın ilk sayfalarından başlamak üzere, idealist bir insanın hayatta kalmak için ne gibi fenalıklarla yüzleşmesi gerektiğini okuyucuya göst

Karşılaştığı bir takım olağanüstü olayları benimsediği materyalist ve pozitivist felsefenin ilkeleriyle açıklayamayan, şüphe, tereddüt ve bunalımlar içinde kıvranan Ferit, tıp fakültesini bırakıp felsefe bölümüne geçen fakat içinde bulunduğu mütereddit ruh hali sebebiyle buraya da düzenli olarak gitmeyen bir üniversite öğrencisidir. Ferit, Yüksekkaldırım'da içinde birbirinden garip insanların yaşadığı bir pansiyonda kalmaktadır. Pansiyonda kaldığı altı gün bo­yunca karşılaştığı olağanüstü olaylar ve kız ark

Peyami Safa'nın son romanı Yalnızız, engin ruh tahlilleri ve kendi türünde açtığı çığırla onu yalnızca Türk edebiyatının değil, Dünya edebiyatının zirvelerine taşımış şaheseridir. Peyami Safa'nın diğer bütün romanlarında olduğu gibi Yalnızız romanında da doğu-batı, madde-mânâ, ruh-beden, idealizm-materyalizm gibi ikilemler üzerinde durularak, aynı evde yaşadıkları hâlde birbirlerinden oldukça farklı mizaç, düşünce ve insan ilişkilerine sahip aile fertleri üzerinden ruhunu arayan bir toplum resmedilir. Birey

Attilâ, Peyami Safa'nın yegâne tarihî romanıdır. Peyami Safa bu romanıyla, Attilâ gibi büyük bir Türk cihangirinin devrine ve kişiliğine ilk defa bir Türk gözüyle bakmış, Batı dünyasının “geçtiği yerde ot bitmez” diye karaladığı bir devlet adamı ve kumandanını Türk gözüyle tasvir etmiştir. Peyami Safa, Attilâ'yı yazarken yabancı kaynaklardan ve özellikle Bizans tarihçilerinin verdiği bilgilerden oldukça istifade etmiştir. Çelik iradeli, demir disiplinli bu Türk hakanının yalnızca bir devlet adamı ve kumanda

Peyami Safa'nın şaheserlerinden Dokuzuncu Hariciye Koğuşu, Türk edebiyatında “insan ruhunun derinliklerinde ve labi­rentlerinde dolaşan ilk roman” olması ve hasta bir insanı ve onun psikolojisini ele alması bakımından önemli bir yere sahiptir. Birçok araştırmacı ve yazar tarafından Türk edebiyatında bir ilk kabul edilen Dokuzuncu Hariciye Koğuşu, Tanpınar dediği gibi, “acının ve ıstırabın yegâne kitabı” olarak hem kemiyet hem de keyfiyet bakımından başka hiçbir eser olmasa da Türk romanının var olduğuna del

18 Aralık 1938-4 Mart 1939 tarihleri arasında Cumhuriyet gazetesinde tefrika edilen ve 1941’de kitaplaştırılan Selma ve Gölgesi, Türk edebiyatının en gizemli ve karanlık kadın kahramanının sıra dışı hikâyesini içerir. Her zaman alaca ışıklar arasında yaşayan, ardında ölü erkekler bırakarak ilerleyen, vampir mi yoksa seri katil mi olduğu şüphesi roman boyunca bir gerilim pandülü hâlinde kafamızda salınan Selma, Selim İleri’nin ifadeleriyle, “viran yalısında tek başına, dudakları kan kırmızısı, iri yeşil gözl

“Server Bedi imzalı, geçmişte kaldığı sanılmış öyle romanlar söz konusu ki, her biri Peyami Safa’nın romanlarıyla yarışabilir. Örnek vermek isterim: Cumbadan Rumbaya nefis, eğlenceli, sıcacık bir Doğu/Batı tahlilidir; bu açıdan hüzünlü, ağırbaşlı Fatih-Harbiye’yle yan yana okunmalıdır. İşin tuhafı, beylik bir melodram çerçevesinde bütünlenmiş Yasemin Dalları’nda da Doğu/Batı yine karşımıza çıkıyor. Rudyard Kipling’in öyküsü, o meçhul öykü burada aradan çekilmiş besbelli. Doğu/Batı Peyami Safa için nasıl ha

Latin harflerine ilk defa aktartılan Ben, Sen, O, 22 Aralık 1925-17 Ocak 1926 tarihleri arasında Cumhuriyet gazetesinde 26 tefrika hâlinde okuyucusuyla buluşmuş, 1926 yılında da kitap olarak yayımlanmıştır. Roman; Fazıl, karısı Cemile ve sevgilisi Nazire arasında geçen, psikolojik tahlillerin yoğun olarak yapıldığı bir aldatma hikâyesidir. Peyami Safa edebiyatının karşıtlıklarla kurulan mekanizmasının karakterlerin isimleri üzerinden bile işletilmesiyle resmî ve resmî olmayan ilişki ile kadın-erkek rolleri

Peyami Safa, romanlarının yanı sıra gazete hikâyeciliği ile de dönemin çok sevilen yazarlarından biridir. Bu kitapta, Safa’nın Server Bedi ve Safiye Peyman mahlasıyla 1931 ila 1933 yılları arasında Son Posta ve Cumhuriyet gazetelerinde yazdığı hikâyelere yer verilmiştir. Bu hikâyeler, dönemin İstanbul ve aile yaşantısını sunması açısından dikkate değerdir. Peyami Safa’nın diğer birçok eserinde olduğu gibi bu hikâyelerde de genellikle kadınlar baş rolü almaktadır. Yalanlar, ihanetler, birbirlerini aldatan ç