Türkler, İslâmiyet ile tanıştıkları andan günümüze kadar düşünce ve eserleriyle İslâm dünyasına uzun asırlar ışık tutan çok sayıda ilim adamı yetiştirmişlerdir. Osmanlı Devleti'nin varlık kazanmasına kadar ki süreçte İslâm inanç sisteminin kurulup gelişmesine katkı sağlayan büyük Türk bilginleri arasında Ebû Hanîfe'yi (ö. 150/767), Mâtürîdî'yi (ö. 333/944), Ebü'l-Muîn en-Nesefî'yi (ö. 508/1115), Ömer en-Nesefî'yi, Sirâcüddîn el-Ûşî'yi (ö. 575/1179) saymak mümkündür. Osmanlı Devleti'nin hüküm sürdüğü zama