Çeşitli İslâm ülkelerindeki yahudi topluluklarının tarihi, objektif-ilmî araştırmadan yeterince nasibini almamıştır. Dr. Dervişin sunduğu Türkiyede Dönme Yahudi Gerçeği isimli araştırmasının önemi buradan geçmektedir. Osmanlı Devletinde Dönme Yahudi Gerçeği de diyebileceğimiz bu eser, objektiflik ve ilmîlik vasfını taşımaktadır. Osmanlı devleti ki, İslâm dünyasını koruyan ve çeşitli dünya güçlerine karşı İslâmı temsil eden dünya çapındaki son kuvvet idi.

Özellikle yükselişe geçen Avrupa güçleri karşısındaki son büyük İslâm gücü idi. Türkiyat araştırmaları uzmanı Dr. Dervişin bu araştırmada ortaya attığı soru dönme yahudilerin kimliği ile ilgilidir. Dönmeler yahudi midir, müslüman mıdır? Dönme yahudile¬rin kişisel özellikleri çifte kültürlü topluluklar için ikincil bir kimlik tarzında her iki dinden örnekler taşımaktadır. Dönme topluluğunun özellikleri, tarihî kökleri ve gerçek yüzü nedir?

Hacmi küçük, fakat ulaştığı sonuç ve bilgiler itibarıyla değeri büyük olan bu eseri okumanızı hararetle tavsiye ediyoruz.